Zaczniemy od sitów. Mogę Ci polecić dwie odmiany w zasadzie tego samego situ Schoenoplektus lacustris który w sprzyjających warunkach dorasta do 3 m wysokości. Natomiast jego odmiany są niższe, i tak:
Oczeret jeziorny 'Variegatus' Schoenoplektus lacustris 'Variegatus', syn. Scirpus holoschoenus, subsp. Scirpus holoschoenus 'Variegatus' - sitowie o łodygach z poziomymi naprzemiennymi, bladozielonymi prążkami. Wymaga dużego pojemnika do utrzymania rozbudowanego systemu korzeniowego i stabilnego zabezpieczenia rośliny, przed silnym wiatrem. W lecie, na szczytach łodyg, pojawiają się brązowe kępki kłosowatych kwiatostanów. Osiąga wysokość 100 - 150 cm .
Oczeret jeziorny 'Zebrinus' Schoenoplektus lacustris, syn. Scirpus lacustris, subsp. tabernaemonatnii 'Zebrinus' - słabiej rosnące sitowie od S. holoschoenus, mające łodygi w zielono - białe pasy. Osiąga wysokość 80 - 100 cm .
Następne godne polecenia, ze względu na swą żarłoczność, będą pałki (Typha.spp), a w zasadzie jej dwie mniejsze odmiany:
Pałka lexmani (Typha lexmani), jest ozdobniejsza od poprzedniego gatunku i nie wydaje tak długich kłączy, a kolby znajdują się miedzy liśćmi zamiast nad nimi.
Pałka ozdobna (Typha minima sub. T. gracilis), ma tylko 1,20 m wys. średnio długie kłącza i krótkie brązowe kolby.
Równie żarłoczne są też rośliny z rodziny żabieńcowatych Alismataceae :
Żabieniec babka wodna (Alisma plantago - aquatica), jest zrzucającą liście byliną przybrzeżną o prostych, owalnych, jasnozielonych liściach, rozwijających się ponad wodą. Luźne stożkowate wiechy małych, różowawych do białych kwiatów ukazujących się w czerwcu do sierpnia. Wymaga otwartego, słonecznego stanowiska w mule lub wodzie do 25 cm głębokości. Wysokość od 75 cm do 1 m, szer. 50 cm .
Żabieniec lancetowaty (Alisma lanceolatum), ma znacznie węższe liście i jest nieco mniejszy od żabieńca babki wodnej dorasta do 60 cm, lecz jego kwiatostan jest bardziej ozdobny. Oba gatunki mogą się krzyżować, dlatego nie polecam sadzić ich razem w jednym zbiorniku.
U obu gatunków należy usuwać więdnące liście jesienią oraz przekwitłe kwiaty, zanim dojrzałe nasiona zaczną się rozsiewać. Można sadzić w sąsiedztwie kosaćców i tojeści rozesłanej oraz przed pasem oczeretów. Wymaga otwartego słonecznego stanowiska w mule lub wodzie do 25 cm głębokości.
Strzałka wodna (Sagittaria sagittifolia) lub (Sagittaria japonica). Wczesnym latem strzałki wodne wykształcają charakterystyczne ostre strzałkowate zielone liście i po kilku tygodniach zakwitają. Tworząc stożkowate, luźne kwiatostany. Kwiaty 3 płatkowe, barwy białej z ciemnopurpurowym środkiem, kwitnie od połowy do późnego lata. Sadzimy ją na stanowisku słonecznym, na głębokości od 8 do 23 cm, dorasta do wysokości 45 cm i szer. 30 cm .
Strzałka szerokolistna (Sagittaria latifolia) Zrzucająca liście bylina przybrzeżna o wykręconych, delikatnie zielonych liściach i kwiatostanach białych kwiatów z czerwonawymi pręcikami. Zakwita od połowy do późnego lata. Sadzimy na stanowisku słonecznym na głębokości do 25 cm . Dorasta do wysokości 1,5 m i szer. 60 cm .
U obu gatunków należy usuwać więdnące liście jesienią oraz przekwitłe kwiaty, zanim dojrzałe nasiona zaczną się rozsiewać.
Ciekawą a zarazem ozdobną rośliną jest :
Orontium bagienne Orontium aquaticum, jedyny gatunek zrzucający liście z rodzaju Orontium. Jest to głębokowodna lub przybrzeżna bylina, uprawiana ze względu na pływające liście i oryginalne, tworzące się wiosną, ołówkowate złote i białe kwiatostany, po przekwitnięciu przekształcających się w ziarna wielkości grochu. Kwiatostany wyrastają z pomiędzy pływających podługowatych, niebieskoszarych lub niebieskozielonych liści. Wysokość: 22 cm , szerokość: 60 cm.
Orontium aquaticum rośnie powoli, ale okazy dojrzałe są bardzo interesujące. Tworzy dobrze rozrośnięty system korzeni, wymagający dużego pojemnika. Roślinę sadzimy na głębokości: 8 - 25 cm., na stanowisku słonecznym lub w lekkim cieniu.
Oczywiście nie może zabraknąć kosaćców (Iris):
Kosaciec żółty (Iris pseudacorus) to najbardziej rozpowszechniony w naszym klimacie dziko rosnący irys. Kwitnie bardzo obficie. Rośnie równie dobrze w płytkiej wodzie, jak i w miejscach podmokłych, chociaż można go sadzić także na rabacie kwiatowej, pamiętając tylko o częstym podlewaniu. Na pierwszy rzut oka jest to gatunek dość jednorodny, ale przy bliższej obserwacji zauważymy różnice we wzroście roślin (na ogół wysokość pędu kwiatowego sięga 150 cm, choć jest też odmiana botaniczna mająca zaledwie 40-50 cm). Rozmaite bywają też barwy kwiatów (różne odcienie żółtego, od bladokremowego poprzez cytrynowy i siarkowożółty aż po ciemnożółty, niemal złoty). Tak zwany sygnał - bardziej intensywna w kolorze plamka u nasady dolnych płatków - otoczony jest kreskami, najczęściej brązowymi. Niektóre rośliny mają bardzo szerokie dolne płatki, i takie właśnie są najefektowniejsze. Niecodzienną formą tego gatunku jest Iris variegata, o liściach w dwóch kolorach - w połowie ciemnozielonych, w połowie jasnożółtych. Ciekawe, że późną wiosną liście te stają się całkowicie zielone.
Kosaciec różnobarwny (Iris versicolor), to amerykański odpowiednik kosaćca żółtego. Rośnie, podobnie jak on, na brzegach rzek i zbiorników wodnych, na bagnach i w płytkiej wodzie. Jest niezbyt wysoki (około 60 cm), szybko tworzy duże kępy i wyjątkowo obficie kwitnie. Kolor kwiatów, jak wskazuje nazwa, bywa rozmaity, najczęściej jednak są to odcienie niebieskiego i fioletu aż po purpurowofioletowy - forma biała występuje sporadycznie. Pojedyncze kwiaty odmian botanicznych nie są może zbyt okazałe, ale kwitnące kępy wyglądają bardzo atrakcyjnie. Od pewnego czasu gatunek ten budzi duże zainteresowanie hodowców.
Kosaciec gładki (Iris laevigata).pochodzi z Dalekiego Wschodu. Jego naturalnym środowiskiem jest płytka woda. Duże kwiaty o egzotycznej urodzie zwracają powszechną uwagę. Mają najczęściej barwę niebieską i fioletową w różnych odcieniach, jest też odmiana czysto biała i - bardzo ciekawa - biała z nieregularnie rozrzuconymi atramentowymi plamkami oraz forma variegata o biało- zielonych liściach. Wiele odmian (Iris laevigata) uzyskano w Japonii, gdzie pod nazwą kakitsubata jest hodowany od kilkuset lat.
Kosaciec syberyjski (Iris sibirica),
Bylina o łodygach wys. do 90 cm . Liście równowąsko mieczowate krótsze od łodygi, szer. do 6 mm, ułożone w 2 prostnicach i w 1 płaszczyźnie symetrii. Kwiaty długoszypułkowe, ciemnoszafirowofioletowe, bardzo rzadko białe, nieco pachnące, zebrane po 2 -3 w wachlarzyk szczytowy, z brunatnymi, błoniastymi podsadkami, listki okółka zewnętrznego odwrotnie jajowate, dł. do 50 mm, ku środkowi jaśniejsze, z błękitnymi żyłkami, odgięte ku dołowi, wewnętrznego wyprostowane, nieco ciemniejsze, dłuższe i szersze od rozgałęzień szyjek słupka.
Gatunek w Polsce, pod pełną ochroną ustawową !!!
Kłącza kosaćców możemy sadzić przy brzegu sadzawki, w wodzie do głębokości 50 cm, a także poza uszczelnieniem sadzawki wśród roślinności strefy bagiennej, w wolno płynących strumieniach na głębokości min. 5 cm . Kosaćce kwitną w zależności od gatunku od maja do końca czerwca. W sadzawkach sadzimy je w dużych koszach wyłożonych jutą i wypełnionych substratem złożonym z piasku i gliny w stosunku 2 : 1 i przysypujemy 5 cm warstwą substratu. Poza uszczelnieniem sadzawki, sadzimy je w podłożu złożonym z ziemi ogrodniczej wymieszanej z torfem i z dobrze przekompostowanym obornikiem. Substrat powinien mieć lekko kwaśny odczyn (jedynie kosaciec syberyjski może mieć nieco mniej kwaśne podłoże).
Nie może również zabraknąć knieci błotnej tzw.kaczeńców) (Caltha palustris)
Knieć błotna (Caltha palustris), gatunek rosnący dziko w Europie po Islandię i kraje arktyczne, w umiarkowanych i chłodnych strefach Azji po Nową Zelandię, w Ameryce Płn. z krajami arktycznymi, w Polsce pospolity w zbiorowiskach błotnych i na obrzeżach wodnych. Bylina o łodydze wys. do 60 cm. Liście ciemnozielone, połyskujące, okrągławosercowate lub nerkowate, odziomkowe długoogonkowe, głęboko wcięte u nasady, górne łodygowe siedzące, drobniejsze. Kwiaty żółte, błyszczące, umieszczone pojedynczo na szczytach rozgałęzień. Roślina trująca, dawniej także lecznicza (zawiera protoanemoninę), w odpowiednich warunkach także ozdobna roślina parkowa.
Odmiany hodowlane
Knieć błotna 'Flore Pleno' (Caltha palustris `Flore Pleno') - Odmiana o pełnych kwiatach
Knieć błotna 'Alba' (Caltha palustris 'Alba') - Odmiana o białych płatkach kwiatowych i żółtym wnętrzem kwiatu.
Knieć błotną sadzimy na stanowiskach okresowo zalewanych oraz w wodzie o głębokości do 10 cm. Można z powodzeniem obsadzać zakola strumieni, tam gdzie nurt wody jest stosunkowo mały.
Odmiany sadzimy w wodzie o głębokości do 5 cm, lub w strefie bagiennej.
Knieć ładnie się komponuje posadzona w sąsiedztwie kosaćca (Iris) i czermieni błotnej (Calla palustris)
Myślę, że na początek wystarczy.
Z wrodzonego lenistwa, opisy roślin przedrukowałem z Atlasu Roślin Wodnych i Bagiennych ze swojej strony poświęconej oczkom wodnym.
Gdybyś była Izo, zainteresowana innymi roślinami wodnym, to zapraszam, adres strony w stopce postu.
Znam Twoją stronę 
Mam je od lat, rosną w suchej raczej ziemi (prawie ich nie podlewam) i świetnie sobie radzą. Czy to chodzi o te same irysy? 
