Winorośle Dolnoślonzoka - część 2

[Dolnoslonzok]

Opryski co 10 dni w zestawie (Vitisan + siarka, naprzemiennie z Lecitec i Limocide). Wczoraj przyciąłem krzewy w uprawie historycznej. Widoczne rzędy odmian Elbling, Riesling i Pinot Blanc.



Riesling, forma gobelet, uprawa historyczna.

[Dolnoslonzok]

Pisałem w sąsiednim wątku o poparzeniach gron, tu szersza galeria. Ostatnie trzy zdjęcia to zdrowe grona Rieslingów i Elblingów, czyli krzewów, którym nie odsłoniłem gron lub były od północnej strony krzewu.
W kolejności- Pinot Blanc, Riesling, Elbling.

[Igala]

A czy te poparzone słońcem da sie uratować jako "domowe rodzynki"? Masz ciemne winogrona? W Ameryce Płd wizjonerzy dostają przekazy że ciemne winogrona i pobłogosławione na nadchodzący głod (spowodowany kataklizmami) oraz jakąs paskudna chorobę...

[kuneg]

Z niedojrzałych jagód słodkich rodzynek nie będzie. Chyba, że lubisz kwasiorki
One chore nie są, tylko kwaśne, jak pierun!

[Dolnoslonzok]

A czy te poparzone słońcem da sie uratować jako "domowe rodzynki"? Masz ciemne winogrona? W Ameryce Płd wizjonerzy dostają przekazy że ciemne winogrona i pobłogosławione na nadchodzący głod (spowodowany kataklizmami) oraz jakąs paskudna chorobę...

Igala, nie da się uratować. Mogłem sobie pozwolić, aby usunąć porażone jagody, ratując resztę grona, a czasami i niestety całe grona musiałem usunąć. A ciemne odmiany mam, oczywiście. Podobnie jak jasne w części historycznej po trzy krzewy z lat 2010-2017- Merlot, Cabernet Sauvignon, Saint Laurent, Portugieser Bleu, Pinot Noir, Pinot Meunier i niemieckie, przedwojenne kultywary z mojej Ziemi Brzeskiej. JAk nic się nie wydarzy, wiosną dosadzam w części przerobowej na piachu po 50 szt. Roeslera i Rebergera, zatem będę przygotowany ;).

[Dolnoslonzok]

Ten rok to dla mnie bardzo ważne wydarzenie, a raczej pierwszy krok w stronę dalszych działań. Wraz z żoną i paroma innymi osobami prowadzimy od 2018 r. Stowarzyszenie "W ogrodzie Viadrusa" (przy nim nasze domowe hospicjum dla zwierząt), realizując wiele inicjatyw na rzecz naszego powiatu brzeskiego i Ziemi Brzeskiej.. Jesteśmy członkiem większego Stowarzyszenia, jakim jest Lokalna Grupa Działania "Brzesko-Oławska Wieś Historyczna". Ale do rzeczy. Udało nam się uzyskać grant na realizację projektu "700 lat tradycji winiarskich na terenie Ziemi Brzeskiej", dzięki któremu w trakcie szeregu warsztatów dla lokalnej społeczności przedstawimy tradycje winiarskie naszej małej ojczyzny (partnerem projektu jest właśnie Stowarzyszenie "Brzesko-Oławska Wieś Historyczna" i Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu). Jednym z elementów projektu jest również wydanie mojego opracowania o historii naszego winiarstwa, co można przeczytać na stronie 1. i 2. niniejszego wątku. Szczęśliwie jestem już po spotkaniu z dyrektorem Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu, którzy życzliwie wsparł moją pracę, użyczając do druku starych map Brzegu i okolic. W sobotę zaczynamy pierwszymi warsztatami w 2 ha winnicy "Jania" z podbrzeskich Krzyżowic. Mateusz, właściciel winnicy i pomysłodawca oraz główny organizator "Opolskiego klastra produktów regionalnych"(którym chce zainteresować głównie sąsiednie województwo dolnośląskie, a głównie Aglomerację Wrocławską, do której należy jedyna gmina w powiecie, czyli gmina miejska Brzeg), przedstawi proces winifikacji, prac winiarskich, a na koniec odbędzie się degustacja jego win (Hotel "Browar Brzeg" ma w karcie wina Mateusza, podobnie lokal "Wozownia" w Brzegu i jeden sklep w Opolu). Warsztaty połączone będą z moją małą prelekcją nt. historii winiarstwa w naszym regionie brzeskim. Jest to dla mnie niezwykle ważna rzecz, ponieważ po latach prac udaje się wyjść z inicjatywą do ludzi, lokalnej społeczności, a mam nadzieję, ba, wiem, że będzie to początek dalszych działań w tej mierze, jak choćby zapoczątkowanie powstania winnic joannickich pod Brzegiem, a o czym już tu wspominałem. Marzenia się spełniają, jednak trzeba do nich dążyć.
P.S.
Poniżej prezentuję plakat do pierwszych z serii warsztatów dla zebranej grupy 40 osób z Brzegu i okolic.

[Dolnoslonzok]

Burgundske Modre, Pinot Noir, Boemisch. Trzy nazwy dla odmiany znanej na Śląsku od średniowiecza. W uprawie historycznej na glinie mam trzy krzewy i zarezerwowane miejsce w ilości 21 szt. Może uda się nasadzić w przyszły mroku?



Triumf Alzacji w formie archet. Zdjęcia nr 1. i 2. Kolejne to Alzatczyk z Brzegu w formie głowy frankońskiej na trzy ramiona.



Chasselas (zarówno z paszportem, jak i klony poniemieckie) mięknie, wybarwia się i zaczynają interesować się nim osy.

[Dolnoslonzok]

Alzatczyk z Brzegu (domniemany Oberlin Noir, czyli hybryda z alzackiego ośrodka w Colmar znana od 1905 r. zdaje się) już w pełni wybarwiony. Materiał pochodzi od krzewu z ul. Starobrzeskiej w Brzegu, czyli z Brzeskiej Wsi, terenów związanych przez 700 lat z uprawą winorośli w Brzegu i na Ziemi Brzeskiej. Prowadzę trzy krzewy w uprawie historycznej w formie głowy frankońskiej na trzy ramiona i w dwóch formach znanych z rejonu zielonogórskiego (niegdyś I.okręg winiarski na Śląsku) od początku XIX w.



Pinot Noir ładnie się wybarwia. Gobelet. Uprawa historyczna. Coraz śmielej myślę o nasadzeniu w uprawie historycznej Pinot Noir w ilości 25 szt. pochodzących ze szkółki niemieckiej. W swojej kolekcji posiadam szereg krzewów pochodzących od poniemieckich kutywarów z naszych wsi na Ziemi Brzeskiej. Jeden z nich to prawdopodobnie klon Pinot Noir (ostatnie zdjęcie grona). Koronka, liście i termin dojrzewania jak Pinot Noir. O historii Pinot Noir na Śląsku już wkrótce. Może jutro.




P.S.
Od paru dni wybarwia się Pinot Gris i Saint Laurent, a od wczoraj Merlot.

[Dolnoslonzok]

Pinot Noir (uprawa na glinie, zacieniona od godz. 16, forma gobelet, uprawa BIO) już prawie wybarwiony, a zaczęła się wybarwiać moja najpóźniejsza odmiana, czyli Cabernet Sauvignon.
P.S.
O historii Pinot Noir na Śląsku napiszę nieco później.

[Dolnoslonzok]

Burgund na Śląsku (Pinot Noir, Blauer Burgunder, Burgundske Modre, Boehmischer)
Niniejszy tekst powstał w oparciu o informacje zawarte na stronach czeskich, a przede wszystkim dzięki opracowaniu „Karel IV. a burgundské”, p. red. Vaclav Zurek, Univerzita Karlova v Praze, 2017.
W celu znalezienia odpowiedzi, skąd burgund na Śląsku, musimy przypomnieć nieco wiadomości. Śląskie winiarstwo od początku związane było z zakonami i Kościołem, gdzie wino przeznaczone było nie tylko na użytek mszy, ale też zakony potrzebowały je, zgodnie ze swoimi regułami, dla swoich podopiecznych, gości, przybyszów. Ważną rolę odegrali tu również koloniści z Frankonii czy Flandrii i Walonii, ale przede wszystkim wpływ na nie wywarło winiarstwo sąsiednich księstw Brandenburgii i Saksonii oraz Królestwa Czech.
Nie znamy odmian uprawianych w tym okresie na terenie Śląska, ale nie były one inne niż te w winnicach krain niemieckich i czeskich właśnie.
Pierwsze regulacje prawne odnośnie pracy winiarzy znamy z dokumentu Henryka Brodatego (1203 lub 1204), w którym regulował on zasady dla winnicy w klasztorze w Trzebnicy. Nie znamy innych dokumentów, ale wraz z wejściem księstw śląskich w pierwszej połowie XIV w. na skutek hołdu lennego pod dwustuletnie panowanie Czech, możemy domniemywać, że regulacje z Pragi dotyczyły również winiarzy na Śląsku. Najważniejszym dla nas okresem są tu panowania czeskich Luksemburgów- Jana i jego syna Karola. Za czasów Jana Luksemburskiego zaczęto w Koronie Czech dbać o rodzime winiarstwo. Rozwijano uprawy, dawano możliwość wyszynku i wszelkiej działalności, by być konkurencją dla win z Austrii i krajów niemieckich. Wedle nieudokumentowanej (nie dotarłem do źródła) informacji, Brzeg miał otrzymać prawo wyszynku wina właśnie z rąk Luksemburgów około połowy XIV w.
Jan i Karol przyczynili się do rozwoju winiarstwa szczególnie Pragi i terenów na północ od niej- znane do dziś, a obecnie najmniejsze okręgi winiarskie w Czechach- Litomerice i Melnik. Jan Luksemburski związany był z dworem francuskim. W Paryżu wychował się jego syn Wacław, przyszły król Karol IV Luksemburski. On to był głównym mecenasem czeskiego winiarstwa, nadając szereg praw i regulacji winiarskich. Za jego rządów odmiany rodem z Burgundii, czyli Pinot Noir, Pinot Blanc oraz Pinot Gris zaczęły rozpowszechniać się w rejonie praskim- Praga, Litomerice i Melnik (Choć obecnie Czesi zaczynają nieco podważać w tej mierze teorie nawet francuskich historyków, gdyż nie mają pewności, czy aby w tych czasach znany był już Pinot.). Możemy zatem przypuszczać, że i w tym czasie na terenach Śląska, naszej Ziemi Brzeskiej burgundy zaczęły być obecne w winnicach i ogrodach winoroślowych (w przypadku Brzegu odmiany burgundzkie mogły być już przyniesione przez antonianów, którzy mieli swoje winnice w Brzeskiej Wsi w połowie XIV w. ). Potwierdzeniem kierunku, z którego przyszła do nas, na Śląsk, uprawa burgundów, niezależnie czy wprowadzona w Czechach za Luksemburgów, czy dwa wieki później, jest powszechny przez stulecia w rejonie zielonogórskim (najsłynniejszym śląskim okręgu winiarskim) Pinot Noir, zwany tam lokalnie właśnie Boehmischer, czyli „Czech”.
Odnosząc się na koniec do królewskich regulacji winiarskich z Pragi, znajdujemy zrozumienie podziału, często występującego choćby w opisach winiarstwa Brzegu i Ziemi Brzeskiej, gdzie wymienia się ogrody winoroślowe i winnice. Wg regulacji Karola IV, minimalny areał winnicy wynosił 78 x 38 metrów, czyli 2888 m kw. Możemy zatem wnioskować, że wszystkie uprawy poniżej tego areału uznawane były za ogrody winoroślowe.
Kończę tekst wyimkiem z prawa winiarskiego Karola IV z 12 kwietnia 1358 r. wydanym w Pradze, którego nie muszę tłumaczyć, a w którym król nakazuje: „Zakládat vinice na všech horách obrácených k poledni do vzdálenosti 3 míle (ok. 22 km) kolem Prahy. Každý, kdo takové hory vlastní, má začít sobie zakládáním do 14 dní po vydání tohoto privilegia. Kdo by sám zakládati nechtěl nebo nemohl, aťna jeho pozemku zakládá ten, komu jej perkmistr propůjčí. Kdo vinici založí, bude ode dne, kdy sobie zakládáním započal, po 12 let od všech daní a dávek svoboden. Počínaje 13. rokem bude odevzdávat majiteli pozemku desátek a králi z každé vinice půl džberu vína ročně.“ (za: „Tom 3 z Codex juris municipalis regni Bohemiae: Sbírka pramenů práva městského Králoství českého, Jaromír Čelakovský, Historický spolek v Praze, 1886”).
Może idąc za wzorem króla Korony Czech warto zwolnić nowych właścicieli winnic od podatku, by w ten sposób wspomóc rozwój winiarstwa nad Odrą?
Zdjęcie nr 1 mój Boehimscher i obok mapa ziem Korony Czech (Czechy, Morawy i Śląsk) za panowania Luksemburgów- Jana i Karola IV (mapa zawiera niestety błąd Wrocław przesunęło za bardzo w lewo, podobnie Opole przesunęło w lewo znad Odry ):

[Igala]

Ależ piękne grona, tożby zabił takim; bedzie bardzo udany sezon u ciebie
No właśnie hybrydy jakoś wcześniej dojrzewają... słodkie są ?

[Dolnoslonzok]

Igala, Alzackie hybrydy mają rzeczywiście długie grona, jednak charakteryzują się małymi jagodami. Są słodkie i już je zajadam. Myślę o nastawie Alzatczyka z Brzegu i Triumf Alzacji. A co do terminów, to jeszcze do 2016 r. alzackie hybrydy i Tauberschwarz wybarwiały się z początkiem sierpnia. Od 2017, a szczególnie 2018 reguła ta zanikła. Jak widać na ostatnich zdjęciach, Pinot Noir nawet wybarwia się już w połowie sierpnia, a podobnie Merlot i najpóźniejszy Cabernet Sauvignon. A sezon wspaniały. Po strasznie mokrym roku 2022, wilgotnym 2021, wracamy do lat suchych, jakie były do 2019 r. (ten sezon jest jak 2019 właśnie). No, są i starty, bo jak pisałem ugotowały się przy +39 st. C na krzewach Elblingi, z których nie zrobię nastawu z Rieslingiem (też częściowo ugotowanym). Szkoda. No, winiarze zielonogórscy, z którymi rozmawiałem radzą, aby u nas nad Odrą nie obrywać liści osłaniających grona zbyt wcześnie, a czynić to dopiero w sierpniu, bo i tak zdążą dojrzeć. W zmieniającym się klimacie mamy coraz to nowe lekcje, podobnie doświadczenia z okresów zimowych, ale o tym na koniec tego sezonu napiszę.

[Igala]

A cieniowanie ich nie wchodzi w grę? A zresztą nie wiadomo czy by to coś dało... ale w połączeniu z "zimnym prysznicem" na okres kilku godz? Tak czy inaczej trzeba by porównać koszy "innowacji" ze stratami