Strefy mrozoodporności

[MirekL]

Owszem
Strefy nie są do luftu. Klimat mamy... czasami do luftu Przejściowy. A co to znaczy? A nic...
NAO +2 i zima bez dnia śnieżnego. Tak, tak, bywało, w nieodległej przeszłości. I to co mamy teraz za oknem nie jest żadnym ewenementem, czy anomalią...
Ruski wyż tworzący most z wyżami nad zachodnią Europą, blokada i -30 przez miesiąc... też niedawno.
Strefy to jakaś tam średnia... z wielu lat.
Miasto to- wiadomo, wyspa ciepła. Duży zbiornik wodny- i już mikroklimat ciut inny. Ukształtowanie terenu, rzeka...
Strefy są do ogólnej orientacji... a dalej trzeba samemu myśleć.
I jeszcze jedno- przy naszych zimach niekoniecznie mrozy załatwiają roślinki. Większość ginie z powodu suszy fizjologicznej wiosną. Bywało +25 przy kompletnie zamarzniętej glebie (1991)

parę ciekawostek:
1995/96- gleba zamarzła do 1,8 m. W kwietniu 29,5 w Słubicach przy zamarzniętej glebie. 12 listopada +16, następnego dnia -8, na początku grudnia -29 !!! (Pół szkółki wywaliłem) Straty to 2 mln sadzonek Db w leśnych szkółkach i ponad 9 mln dębu czerwonego, 7 mln buka...
1997- do połowy stycznia mróz, do -32 W lutym średnia wyższa od wieloletnich o 4 st, pod koniec lutego +16. Tak do połowy marca. Po 15.03 -17, koniec 03- ponad +20. No i powódź w lipcu...
1998-II i III dekada lutego do +16, w połowie marca -22.
W drugiej dekadzie lipca w Szczecinie notowano przymrozki, pod koniec lipca +35.
W sierpniu zanotowano +35 (Słubice) i + 5 (Gorzów Wlkp.) Listopad -25 (Zamość) I połowa grudnia do -30.
1999- grudzień zimny, styczeń do +16, pocz. II do +15.Marzec w kratkę, przymrozki do-5 do 20 V Listopad +20, od połowy -15.

I taką huśtawkę mamy nadal. Były trzy zimy ostre, a ta? Zobaczymy...

[Hex2]

>>Inną kwestią, którą trzeba poruszyć, jest to, na ile wiarygodne jest przyporządkowanie danego gatunku/odmiany do konkretnej strefy mrozoodporności.

I to jest moim zdaniem sedno sprawy. Albo nawet stworzenie systemu stref na podstawie rosnacych gatunkow roslin. Bo tak naprawde nie chodzi o strefy klimatu, wazne jest to, jakie drzewa i krzewy maga rosnac w mojej gminie i w najblizszej okolicy. Istotne jest ze np. dab czerwony zawsze przezyje, a tulipanowiec albo platan w czasie ostrzejszej zimy padnie. I nie mam tu na mysli jakichs srednich temperatur, tylko 100% gwarancje, ze drzewo na danym terenie przezyje.

[MirekL]

http://www.twojapogoda.pl/wiadomosci/11 ... czy-mrozna

[Dolnoslonzok]

Bliższy prawdzie jest kórnicki podział Polski na strefy klimatyczne :
http://www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=117

[Marek_Snow]

Strefa jest wyznaczana na podstawie średniej z najniższych rocznych temperatur z wieloletniego okresu (z 30 lub więcej lat).

Jest pewne że w ciągu tylu lat zdarzą się i zimy łagodne, i wyjątkowo mroźne. Ponieważ to średnia, to numer strefy nic nie powie o tym jaka konkretnie była lub może być w przyszłości najniższa temperatura zimą.
To tylko stosunkowo obiektywny wskażnik (bo z pomiarów meteo) surowości zim na danym terenie.

Jest on oczywiście wielce użyteczny bo daje wyobrażenie o stopniu ryzyka iż z powodu mrozu coś nam z roślin wypadnie. Ryzyko może być większe lub mniejsze w zależności od mrozoodporności konkretnych roślin i naszej strefy. Kiedy to ryzyko się zmaterializuje, której zimy, to tego nikt z góry nie wie.

Jeśli mieszkamy w strefie 6 a uprawiamy bylinę która w naturze rośnie w strefie 6 lub surowszej 5 lub 4 to ryzyko, że u nas trafi ją mróz zimą na naszym terenie nadal istnieje ale jest niewielkie lub zgoła znikome.

Możemy planować uprawiać coś ze strefy łagodniejszej, powiedzmy 8, co w katalogu ogrodniczym podaje się (powiedzmy że rozsądnie) że idzie uprawiać w strefie 7 lub 6.
Gdy mieszkamy w strefie 6 to zależnie od osobistej skłonności do ryzyka można zasadzić - bedziemy cieszyli się latami gdy zimy będą średnie albo przyjdzie styczeń/luty jak w tym roku i może być po ptokach. Inaczej będziemy pewnie ryzykowali gdy chodzi o jedną sztukę. Inaczej gdy to produkcja lub większe/kosztowniejsze nasadzenia.
Gdybym mieszkał w 5 to takiej rośliny dla strefy 6/7 raczej bym nie sadził albo bym specjalnie o nią zabiegał, okrywał itp.


Inna sprawa że niezależnie od wyskoków tej zimy, to jednak klimat chyba się ociepla. Nowa mapa stref dla USA, opublikowana 22 lata po poprzednej wersji ma strefy przesunięte wyraźnie na północ.
Postanowiłem sprawdzić czy też to tak wygląda dla Polski. Wyszło, że strefy nieco przesunęły się na wschód - jak widać w awatarku. Zdecydowanie więcej mamy w strefie 7a na zachodzie kraju. Szczegóły odnośnie tego (i innych opracowań) stref mrozoodporności można poczytać i zobaczyć tu:
zmoderowano,Ekipa

[Hex2]

Panie Marku,
gratuluje fachowego opracowania! Mam pytanie, czy istnieje jakas mapa stref Polski pokazujace temperatury minimalne, czyli najgorsze czego w konkretnym regionie mozemy sie spodziewac? Chodzi mi o to, zeby moc ja dopasowac do roslinnosci ktora mozna z czystym sumieniem sadzic. Bo prawde mowiac, nie usmiecha mi sie sytuacja, w ktorej sadze jakies wymarzone drzewa, i dmucham na nie i chucham tylko po to, zeby po 15 czy 30 latach przyszedl mroz ktory je zabije.

pozdrawiam

H.

[MirekL]

Stary artykuł... ale Tumiłowicz wie co pisze....
http://www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=117

[Marek_Snow]

Odpowiedź na " najgorsze czego w konkretnym regionie mozemy sie spodziewac".

Z rekordami temperatury minimalnej to jest tak, że im dłuższy okres obserwacji brać pod uwagę tym rekord mrozu będzie (statystycznie rzecz ujmując) bardziej przekraczany.
Dlatego nie ma wiekszego sensu robienie map mrozoodporności na podstawie absolutnego minimum. Choć oczywiście taka informacja jest jakoś tam przydatna. Przynajmniej jako ciekawostka.

A patrzać w przyszłość, oznacza to że każdy rekord mrozu zostanie kiedyś pobity przez jeszcze mroźniejszą zimę która kiedyś się wydarzy.

To co możliwe to odpowiedź na pytanie, dla określonego przedziału lat np. ostatnie 10, 20 lub 100 lat, jaki był w tym czasie rekord minimalnej temperatury (oczywiście jeśli dla danego miejsca są dane z tego przedziału czasu).

A jaki rejon Cię interesuje?
Jak znajdę czas to postaram się uzupełnić, podaną wyżej moją stronę, o zestawienie rekordów niskiej temperatury w ostatnich 20-30 latach dla różnych miejsc Polski. Tej zimy już rekordów nowych pewnie nie będzie. Ale dajmy się jej skończyć, wreszcie

[MirekL]

Minimalna temperatura wcale nie musi nam roślinki załatwić... to jest nieco bardziej skomplikowane.
Ot, miałem kiedyś w ogrodzie Tujopsis dolabrata. Przeżył -33 (a nawet chyba więcej było, bo blisko ode mnie do pamiętnego rekordu w Sulejówku) Bez uszkodzeń.
Dorósł do ok 8m. Nie chce mi się grzebać, nie pamiętam roku (96,97?) zima podobna do obecnej. Gleba zamarzła do 1,4 m (wodociągi "wsiowe" pozamarzały) I przyszła wiosna. 15 kwietnia +24. I tak trzy dni... tyle że trzeciego to już był suchy, sztywny, kruszący się wiecheć.

[Hex2]

Panie Marku,
oczywiscie zdaje sobie sprawe, ze ciezko bedzie jednoznacznie stwierdzic co ma 100% szanse przezycia, bo to mozna chyba tylko dla stref rownikowych przewidywac. Niemniej 20-30 - letnie minima dadza nam pewnie 99% prawdopodobienstwo jakie drzewa moga nas przezyc na naszych wlasnych posesjach. Mieszkam na styku stref 6B/7A (okolice Trojmiasta), 2 tygodnie temu mielismy rano -27^C.

pozdrawiam

H.

[Hex2]

Mirek,
rozumiem ze ta 2ga zima, chociaz nie rekordowa, trzymala swoje minimum nieco dluzej, skoro drzewa padly i rury popekaly?

pozdrawiam

H.

[MirekL]

Toć nie od mrozu mi padł, a od upału W tym roku zapowiada się również nieciekawie. Już wiem, ze niektóre rzeczy przemarzły... wiele dobije susza fizjologiczna.

[magda-hm]

To że mieszka się w konkretnej strefie nie znaczy że nie mogą zdarzyć się zimy z znacznymi spadkami temperatury, przykładem jest zima 09/10 10/11 . Suppa akurat ta klasyfikacja ma dosyć istotne znaczenie w każdym katalogu roślin z zsp zawsze jest informacja nt. owych stref. Trzeba wiedzieć czy roślina będzie rosła i pięknie się rozwijała czy tylko wegetować a po paru sezonach padnie...

To co piszesz jest przerażające w sumie, bo jak sprawdzałam jakie powojniki mogę sobie zafundować to wychodzi na to że albo żaden, albo wszystkie, bo na jednym z portali dla strefy 6b jest przewidziany tylko 1 gatunek ale oni mają za to tych stref aż 10 i to z podgrupami "a" i "b" usunięto link,Ekipa, a na innym portalu wyczytałam jeszcze inne rzeczy między innymi o aktulanej na 2012 rok mapie stref i błędnej mapie stref klimatycznych Polskiusunieto link,Ekipa, którą wcześniej właśnie oglądałam i teraz mam totalny mętlik w głowie
Szczerze mówiąc nie chciałabym kupować czegoś co ma mi za parę lat zniknąć bo się nie nadaje do tej strefy według informacji, ale z drugiej strony inni mają najróżniejsze clematisy które im nieźle rosną a żyją w tej samej strefie więc jak to w sumie jest?

[X-A-9]

Żyjemy w takiej strefie że niczego nie można być pewnym przykładem ketmie są chyba zaznaczone w strefie 7 czy nawet 8 a przecież w 6 doskonale rosną, powojniki jednak zawsze mogą odbić od korzeni więc akurat one to mały problem.

[Marek_Snow]

Sprawa jest złożona i w skrócie ostateczny efekt to loteria wielu niewiadomych - decyzja czy się nada czy nie nada dana roślina jest dość niepewna. Szersze wyjaśnienie niepewności jakie wchodzą w grę znajdziesz w przed-przedostatnim i przedostatnim akapicie na tej stronie: http://www.atlas-roslin.pl/strefy-klima ... rozowe.htm

Dobrą praktyką jest obserwacja co ludziom w Twoje miejscowości/okolicy się utrzymuje w drobrej kondycji przez naście lub dłużej lat, bo różnice są często na poziomie odmiany. Np. u mnie w korzystnych warunkach Wrocławia jedna odmiana hortensji ogrodowej od wielu lat co roku nie za bardzo przemarza (nawet tej zimy) i przeważnie kwitnie a inne (na tej samej ulicy i pobliskich działkach) niemal co roku muszą wszystkie pędy tworzyć na nowo.